Legalizimi i basteve sportive ishte një plan i mirëmenduar i qeverisë, shumë kohë përpara se të shfaqeshin në publik idetë e para dhe qeveria të pretendonte se po merr në shqyrtim kërkesën e bërë nga grupet sportive.
Në dokumentin e strategjisë së të ardhurave 2022-2026 përgatitur nga Ministria e Financave, një ndër ndryshimet e parashikuara është pikërisht ligjërimi dhe taksimi i këtij aktiviteti. Dokumenti është publikuar për herë të parë në shkurt të vitit 2022.
Në paragrafin ku shqyrtohet taksimi i basteve sportive, shkruhet se ndonëse ato janë ndaluar që në fund të vitit 2018, veprimtaria e tyre ka vazhduar dhe “është vënë re” nga MFE. Në të njëjtin tekst, thuhet se identifikimi dhe ndjekja e tyre është e vështirë dhe për këtë zgjidhja më e mirë është formalizimi, licencimi dhe mbikëqyrja e tyre, me qëllim deklarimin e të ardhurave që përfitohen jashtë sistemit tatimor. Një vendim i tillë do të rriste të ardhurat tatimore me 0.25% të PBB-së, sipas dokumentit të Strategjisë.
“Taksa për kategorinë “baste sportive” në ligjin e lojërave të fatit.
Gjatë kësaj periudhe, përpos operacioneve për kapjen e disa personave që ushtronin këtë aktivitet të paligjshëm, u rikthye në vëmendje Ervis Martinaj, “zoti” i lojërave të fatit në Shqipëri. Martinaj, u shpall në kërkim pas dëshmisë së të penduarit Nuredin Dumani gjatë majit 2022, por u denoncua i humbur më 9 gusht 2022 nga familjarët e tij. Në ditët në vazhdim, u publikuan pamje nga një udhëtim i Martinajt drejt qytetit të Durrësit, ndjekur nga lajmet se ai është tashmë i vdekur, por pa asnjë konfirmim zyrtar apo nga familja. Prillin e vitit 2021, Martinaj u dënua me 3.8 vite burg për “Organizim ose ushtrim i veprimtarisë së lojërave të fatit në kundërshtim me ligjin”, por u lirua në këmbim të shumës prej 5 mln lekësh.
Publikisht, për herë të parë ideja e rikthimit të basteve online u dha nga Fidel Ylli, kreu i Komitetit Olimpik Kombëtar Shqiptar, gjatë prillit 2022. Në një takim në Ministrinë e Arsimit dhe Sporteve, Ylli kërkoi që të konsiderohej një vendim i tillë, pasi federatat sportive ishin në vështirësi financiare dhe të ardhurat nga bastet mund t’i ndihmojnë.
Kjo kërkesë u përsërit disa herë nga kreu i KOKSH, deri sa arriti në organizimin e një dëgjese publike me kryeministrin e vendit, Edi Rama, ministren e Sporteve, Evis Kushi dhe krerët e disiplinave të tjera sportive.
Kryeministri Rama ra dakord për shqyrtimin e kësaj kërkesë që ai e quajti “presion pozitiv” dhe tha se nëse do të riktheheshin bastet do të ndodhte vetëm online, jo më në salla. Fiks ashtu siç ishte përcaktuar edhe në Strategjinë e Ministrisë së Financave që në fillim të këtij viti.